Tarhana ve erişte gibi yiyeceklerde olduğu gibi salça yapımında da yaza ait domates ve biberi kışın kullanabilme isteği ağır basmaktadır. Salça, domates ve biberin bolluk döneminde işleyip değerlendirerek kışın kullanabilmenin bir yoludur. Domatese ait likopen, bibere ait beta karoten başta olmak üzere tüm vitamin ve mineralleri kışında vücuda dahil edebilmenin bir-yöntemi de salça yapmaktır.
Bu amaçla, domates ve biberin sahip olduğu faydalı özelliklerinden kış aylarında da faydalanmak mümkün olmaktadır. Biber ve domatesin bu zenginliğinden yararlanabilmek için sadece salça yapılmamakta yemeklik konservesi, menemeni, sosu, püresi, kurutması, turşusu ve tarhanaya katkı yapılmaktadır.
Bunlardan salça, yemeklerde sürekli kullanıldığından en göz önünde ve en revaçta olanıdır. Olmazsa olmazdır. Diğer türev ürünler "olmasa da olur" rızasına tabi olsa da salça "mutlaka olmalı" isteğine tabi olur.
Salça, vazgeçilemeyen yemeklerin yanısıra pek çok aperatif yiyeceklerde ve tadlandırmalar da kullanılan son derece dayanıklı, uzun süre saklanabilen besleyiciliği üst derecede olan güzel bir üründür.
Salçanın içeriğinde miktar olarak en fazla olan madde salçaya kırmızı rengi de veren ve güçlü antioksidan özelliğine sahip bir karotenoid olan likopen ve net ifadesiyle beta karotendir. Bu maddeler içeriği iklim şartlarına, toprak yapısına ve yapıldığı bitkisel türe göre değişmektedir.
Salçanın sağlığa sağladığı fayda daha çok likopen ve karotenden kaynaklanmaktadır, çünkü bu maddeyi insan vücudundaki hücreler üretememektedir. Vücut üretemediğinden mutlaka dışarıdan alınması gerekmektedir. Likopen salçanın elde edildiği domateste protein ve liften oluşan bir matris içinde bulunmaktadır.
Kalorisi çok düşük olan salça tam olgunlaşmış, sağlıklı, kızarmış olgunlaşmış domates ve biberden yapılan salçada kullanılan ürünlerin kuru madde ve şeker oranının yüksek olması gereklidir.
Ev yapımı salça ile elde edilen imkanlarla; sağlığa olan pek çok katkısı nedeniyle pek çok baharatla, sarımsak ve yağla karıştırılarak elde edilecek soslar kış aylarında domates ve biberi pek aratmayacaktır.
Salça, biber ve domatesin sahip olduğu bütün vitamin ve mineralleri içermektedir. Özellikle A, C, E vitamini, potasyum ve folik asit yönünden zengindir. Biber ve domates A, B grubu (B1, B2, B3, B5, b6, B9), C, E, K, vitaminleri ile kalsiyum, fosfor, sodyum, potasyum, magnezyum, demir, fosfor, kükürt ve omega 3 ve 6 içermektedir. Bu nedenle ürünlerde bulunan pek çok vitamin ve mineral salçada da bulunmaktadır.
Yemeklerinizde ev yapımı salça kullanarak sindirim sağlığınızı destekleyebilirsiniz. Ev yapımı salçanın içerdiği lif ile daha sağlıklı bir sindirim sistemine sahip olunabilir. Lifli gıdaların sindirim sağlığı açısından yararlı olduğu düşünülmektedir. Ev yapımı salçalarla sindirim sağlığını desteklemek mümkündür.
Farklı salça yapım şekilleri olduğu için her yapılan salçanın vücuda faydası farklıdır, ancak salçada tuz oranının yüksek olduğu unutulmamalıdır.
İçerdiği A vitaminiyle göz sağlığı için önemlidir. Katarakt oluşumunu geciktiren bu vitamin düşük ışıkta görmeye, beyaz kan hücresi üretimine yardımcı olmakta, yeni hücrelerin üretiminde önemli rolü olmaktadır. Sarı nokta hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olmaktadır
Düzenli salça tüketimiyle kazanılan A vitamini, saç kökünü güçlendirip, saça doğal parlaklık vermekte, saçın doğal bakımını sağlamaktadır.
Beta karoten ve E vitamini kalp- damar sağlığını korumak, kemiği desteklemek, kanseri önlemek için tavsiye edilen gıdalar arasında ilk sırada gelmektedir. Domatesten aldığı likopenin kansere karşı iyi bir antioksidan olabileceği bilinmektedir. Bu nedenle ev yapımı salça içerdiği likopen ile yararlı bir antioksidan kaynağıdır.
Düzenli salça tüketimiyle vücuda alınan likopenin prostat kanserine karşı koruyucu en iyi maddelerden biri olduğu belirtilmektedir.
Rahim, göğüs, kolon kanserini önlemede likopenin olumlu etkisi bilinmektedir.
Likopenin göğüs kanseri hastalarında hücre çoğalmasını azalttığı, içerdiği yüksek serum seviyesi ile rahim kanseri riskini düşürdüğü bilinmektedir.
Kolon kanserinden bünyeyi korumada etkili rol oynadığı bilinmektedir. İhtiva ettiği flavanoidler (ajan maddeler) tüm kanser oluşumlarında olduğu gibi rahim kanserinde de etkili olduğu belirtilmektedir.
Ev yapımı salça içerdiği B-C vitamini ile bağışıklık sistemini destekler. Düzenli salça tüketimi aynı zamanda yaşlıların bağışıklık sistemini doğal yollarla güçlendiren en önemli ürün olarak ortaya çıkmaktadır. Hücre yenilemesi, cilt üzerine etkileri, bağışıklık sistemine desteğiyle bünyeyi sağlamlaştırması neticesinde erken yaşlanmayı önlemektedir.
Hamur işleri ve baklagillerin kolay sindirilmesini sağlayan salça, aynı zamanda yüksek lif içeriği ile bağırsakları harekete geçirmekte, kolesterolü düşürmekte, kan şekerini dengelemektedir. Salça damar duvarlarını genişletmekte, damar tıkanıklığı ve daralmasını engellemektedir.
Salçada bulunan likopen nörolojik sinirsel rahatsızlıklara karşı faydalıdır.
Salçanın yapıldığı domateste bulunan alfa tomatin adlı bileşenin prostat ve akciğer kanserine neden hücrelerin üretimini baskıladığı da bildirilmektedir.
Ev yapımı salça likopen gibi faydalı antioksidanlar içermektedir. Likopen kardiovasküler hastalık riskinin düşürülmesinde faydalı olduğu bilinen bir antioksidandır
Likopen LDL kolesterolün oksidasyonunu baskılayarak kroner kalp hastalığı riskini azaltır, kan basıncını düşürücü etkiye sahiptir ve cildin oksijeni iyi ve etkili kullanmasını sağlar. Domates salçasında bulunan krom minerali kan şekerinin engellenmesine de yardımcı olmaktadır.
Ev yapımı salça cilt sağlığı için önemli olan E vitamini de içermektedir. Salça özellikle yaz aylarında cildi güneşin zararlı etkilerinden korumakta, cilde doğal bronzlaşma sağlayıp, gerginlik, parlaklık, canlılık sağlamaktadır. Güneş ışınlarından çabuk etkilenen ve alerjisi olanlara domates ve salça gibi domates ürünleri önerilmektedir.
Yüksek miktarda serbest radikal oksidatif stres denilen bir soruna yol açar. Oksidatif stres insan sağlığı için zararlı olabilecek bir durumdur. Antioksidanlar vücuttaki "serbest radikalleri" nötralize etmede önemli bir rol oynar.
İltihap önleyici bileşikler olan flavanoidler ve karotenoidler bakımından zengin olan salça iltihaplı hastalıkların neden olduğu ağrıları hafifletmek için faydalıdır. Akciğerdeki iltihaplanmayı onararak astım riskini azaltır,
Böbrekleri çalıştırarak bol idrar söktüren salça, vücutta biriken üre asidi ve ürat tuzlarını eriterek idrarla dışarı attığı böylece vücutta biriken suyu ve zararlı maddeleri boşalttığı kaydedilmektedir.
İçerdiği minerallerle ev yapımı salça fiziksel sağlığı destekler. Mineraller vücudun sağlıklı fonksiyonu için gerekli besin ögeleri olduğundan ev yapımı salça ile sağlıklı bir yaşam destekler.
Beyaz kan hücresi üretimi konusunda yardımcıdır. Yeni hücrelerinin üretimi noktasında önemli bir rol oynar.
Domates ve biber salçası kaynağı olan domates ile biberin tüm etkilerini yansıtmakta ve önemli faydalar sunmaktadır.
Bu şekilde önemli faydalarıyla ile beraber düzenli olarak domates biber salçası dengeli şekilde tüketilebilir.
Ev yapımı salça C ve A vitaminleri yönünden iyi bir kaynaktır. A vitamini göz sağlığı için çok önemli bir vitamindir. Bunun yanında vücutta birçok işlev için gerekli bir vitamin türüdür.
İçerdiği potasyum ve demir gibi minerallerle ev yapımı salça fiziksel sağlığı destekleyebilir. Mineraller vücudun sağlıklı fonksiyonu için gerekli besin öğeleridir. Mineral kaynağı ev yapımı salça ile sağlıklı bir yaşam desteklenebilir.
